2024 Yılı Kurban Bayramı Ne Zaman? Hangi Gün?

Kurban Bayramı, Müslümanlar tarafından Hicri takvimin Zilhicce ayının 10, 11, 12 ve 13. günlerini kapsayan zaman diliminde kutlanan dini bir bayramdır. Hâlen kullanılmakta olan Hicri takvime göre kutlanan bu bayram, İslam dininin temel ibadetlerinden olan Hac ve kurban kesmenin de içinde bulunduğu bir süreçtir. Hicretin ikinci yılında yine bir Zilhicce ayında meşru kılınan bu bayram, tüm Müslüman âleminde coşkuyla kutlanmaktadır. Kurban, kelime manası olarak “yaklaşmak, yakınlaşmak” anlamlarını taşımaktadır. Bu tür anlamlara sahip olan kurban, aynı zamanda dini bir ritüel olan Kurban Bayramı’na da adını vermektedir.

Yaklaşmak, yakarmak gibi anlamlara gelen kurban, Müslümanlar’ın kutsal kitabı olan Kur’an-ı Kerim’de şöyle anlatılmaktadır: Bir gün Hz. İbrahim (a.s.) rabbi olan Allah (c.c.)’a “Ey Rabbim! Bana sâlihlerden olacak bir çocuk bağışla” şeklinde dua eder. Allah-u Teâlâ da duaları çokça kabul eden Mucîb ism-i şerifi ile bu duaya icabet eder ve Hz. İbrahim (a.s.)’i uysal bir çocukla müjdeler.

Daha sonra bu çocuk –yani İsmail (a.s)- kendisi ile birlikte yürüyecek ve koşacak çağa geldiğinde Hz. İbrahim (a.s.) ona “Yavrum, ben rüyamda seni boğazladığımı gördüm. Düşün bakalım ne dersin?” diye sorar. Hz. İsmail (a.s.) de babasına “Babacığım, emrolunduğun şeyi yap, inşallah beni sabredenlerden bulacaksın.” şeklinde bir yanıt verir. Nihayetinde her ikisi de Allah (c.c.)’ın emrine boyun eğip Hz. İbrahim (a.s.) Hz. İsmail (a.s.)’i kesmek için yüz üstü yatırınca Allah (c.c.)’ın emriyle bıçak kesmez ve Allah-u Teâlâ ona şöyle seslenir: “Ey İbrahim! Şüphesiz bu apaçık bir imtihandır.” ve bunun ardından Hz. İbrahim (a.s.)’e boğazlaması için Cebrail (a.s.) tarafından kurbanlık bir koç gönderir.

Saffat suresinin 100 ve 107. ayetleri arasında anlatılan bu olay ile berber artık kurban kesmek bir fârıza haline gelmiştir. O günden bugüne bütün İbrahimî dinlerde Zilhicce ayının 10. günü Kurban Bayramı’nın ilk günü olarak kutlanmaktadır. Bu günü takip eden Zilhicce ayının 11, 12 ve 13. günleri de dâhil olmak üzere 4 gün boyunca kutlanan bu bayram kurban kesme ve hac ibadetlerinin yapıldığı günlerdir. Boğa güreşi yaptırıp bunu spor olarak sunanlar, balina avlayınca ticaret yaptığını iddia edenler, köpek katledince bunu festival olarak adlandıranlar Müslümanlar’ın kurban kesmesini ise bir vahşet olarak görseler de bu onların birer kuruntusudur.

Bu kurban kesme ibadeti ile hiç et girmeyen evlere etler girmekte, kutlanan Kurban Bayramı ile kişiler arası diyaloglar kuvvetlenmektedir. Yapılan akraba ziyaretleri, komşularda yenilen bir tas sütlaç, çocukların toplamış oldukları poşetler dolusu şekerler insanlar arasında olumlu yönde bir iletişimi sağlamakta, zengin ile fakiri aynı sofraya oturtmaktadır.

Fertler ve toplumlar açısından birbirinden farklı yararlar sağlayan Kurban Bayramı; kardeşlik, yardımlaşma, dayanışma gibi güzel ahlakların öne çıktığı günlerdendir. Kurban keserek Allah (c.c.)’ın emrine boyun eğen insanlar, kestikleri bu kurbanları ihtiyaç sahiplerine ulaştırarak sosyal bir adaletin sağlanmasını sağlamaktadırlar. Alım gücünün sınırlı olduğu birçok ihtiyaç sahibi ile zengin insanlar arasında bir köprü görevi gören bu bayram, toplumsal refah için de müthiş bir fayda sağlamaktadır.

Zenginler için malının bir kısmını Allah (c.c.) yolunda harcama fırsatı olan Kurban Bayramı, paylaşma duygusunun vermiş olduğu haz ile çağın en kötü hastalıklarından biri olan cimrilikten kurtulmanın bir yoludur. Fakir insanların ise karşılaşmış oldukları bu yardım sayesinde Allah (c.c.)’a olan şükürleri artmakta, hayatlarını sürdürebilme adına içinde bulundukları karamsarlık ise bir nebze olsun azalmaktadır.