Sektör temsilcileri acil tedbir paketi beklerken yapımcıların kullandığı mazot da 20 lirayı aştı. Savaş evveli ekonomik siyasetler ile patlak veren besin enflasyonuna bir de harp etkileri eklendi.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısının sonrasında her iki ülkeden de ham madde ithal eden yağ sektöründe, ürünleri taşıyan gemiler Türkiye’ye gelemedi ve bilhassa buğday, ayçiçeği ve arpada tehlike çanları çaldı.
Konuya dair değerlendirmelerde tespit edilen Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, “Hem pandemi süreci hem de harp bize gözler önüne serdi ki tarımda kendimize yetebilecek duruma gelmemiz lazım. Bu süreçte ister istemez harp etkiledi. Çünkü senelerce bizim rekoltemiz, ürettiğimiz hasadımız, yağlı tohumlarda nisan ayı sonuna kadar yetebilecek durumda tedarikimizi kullanabiliyorduk. Ondan sonrasını da hep ithal ediyorduk. İhtiyaç 3 milyon ton iken, bunun 1,7 milyon tonunu karşılayabiliyor, 1,3 milyon tonunu da ithal etmek mecburiyetinde kalıyoruz. Bunun da yüzde 55’ini Rusya’dan, yüzde 15’ini de Ukrayna’dan ithal ediyorduk. Savaş nedeniyle bu aksadı. Halen limanlarda bekleyen sektörümüzün gemileri var.’’
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Baki Remzi Suiçmez ise Türkiye’de halihazırda tarımsal girdi maliyetlerinin yüksekliği sebebiyle besin enflasyonun giderek arttığını ve harpın bunu daha ‘yıkıcı’ duruma getirdiğini belirtiyor.
Ayçiçeği yağı fiyatlarındaki zamlara dair pandemide çoğalan maliyetlere ilgi çekiliyor. Enerji fiyatlarının, çoğalan tarımsal kayıtların ve kur farkının rafa yansıdığını belirtiliyor. Bunun yanı sıra yağın üretiminde sarfedilen ham madde, ambalaj artışları gibi bütün bileşenlerde ciddi fiyat artışları yaşandı. Öte yandan, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ardından iki ülke arasında devam eden savaş, Türkiye’nin ham yağ ithalatını büyük oranda durdurdu.
Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım'ın aktardığına göre, Rusya'nın limanlarda beklettiği gemiler arasında Türkiye'ye yağ taşıyan gemilerin de olduğu, ithalatın yapılamaması halinde Türkiye'nin yağsız kalabileceği belirtildi.
Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil de yaptığı yazılı açıklamasında, stoklarda market rafları dahil 1-1.5 aylık yağ kaldığına ilgi çekmişti.
